Τι είναι η ανάδρομη κίνηση των πλανητών; Ο πλανήτης ξαφνικά περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο με αντίθετη φορά; Πώς το είχαν εξηγήσει στην Αρχαιότητα;
Τον τελευταίο καιρό αν κοιτάξετε τον έναστρο ουρανό προς τον αστερισμό του Σκορπιού, θα δείτε τον πλανήτη Άρη (aka κόκκινος πλανήτης). Αν παρατηρήσετε θα δείτε ότι κάθε βράδυ την ίδια ώρα, η θέση του θα είναι λίγο πιο ανατολικά σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες. Δηλαδή κινείται από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Αυτό παρατηρείται σε κάθε πλανήτη και προφανώς και στην Σελήνη.
Όμως, γιατί συμβαίνει αυτό; Πράγματι αλλάζει φορά ο πλανήτης;
Η κίνηση αυτή των πλανητών, όπως την παρατηρεί ο επίγειος παρατηρητής, ονομάζεται φαινόμενη κίνηση του πλανήτη και οφείλεται στο συνδυασμό της κίνησης του εκάστοτε πλανήτη και της Γης γύρω από τον Ήλιο. Είναι μία ψευδαίσθηση λοιπόν.
Αρχαία Ελλάδα
Ας τα πάρουμε από την αρχή όμως. Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν στο Γεωκεντρικό σύστημα, δηλαδή ότι η Γη είναι το κέντρο του Σύμπαντος και γύρω από αυτήν περιφέρονται κατά σειρά οι Ερμής, Αφροδίτη, Ήλιος, Άρης, Δίας και Κρόνος (Ουρανός και Ποσειδώνας δεν είναι ορατοί διά γυμνού οφθαλμού).
Βέβαια ο Αρίσταρχος ο Σάμιος είχε διατυπώσει το Ηλιοκεντρικό σύστημα, αλλά δεν είχε βρει αρκετούς υποστηρικτές δυστυχώς.
Ο Πτολεμαίος στην προσπάθειά του να εξηγήσει την ανάδρομη κίνηση επινόησε του επικύκλους.
Σύµφωνα µε το σύστηµα αυτό, οι πλανήτες περιφέρονται κυκλικά γύρω από κάποιο διαφορετικό κέντρο ο καθένας και τα κέντρα αυτά περιφέρονται γύρω από τη Γη σε οµόκεντρες κυκλικές τροχιές. Έτσι ο κάθε πλανήτης περιστρέφεται γύρω από τον επίκυκλο σε τόσο χρόνο ώστε ο παρατηρητής από τη Γη να μπορεί να αντιληφθεί την ανάδρομη κίνηση.
Όμως, γιατί συμβαίνει αυτό; Πράγματι αλλάζει φορά ο πλανήτης;
Η κίνηση αυτή των πλανητών, όπως την παρατηρεί ο επίγειος παρατηρητής, ονομάζεται φαινόμενη κίνηση του πλανήτη και οφείλεται στο συνδυασμό της κίνησης του εκάστοτε πλανήτη και της Γης γύρω από τον Ήλιο. Είναι μία ψευδαίσθηση λοιπόν.
Αρχαία Ελλάδα
Ας τα πάρουμε από την αρχή όμως. Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν στο Γεωκεντρικό σύστημα, δηλαδή ότι η Γη είναι το κέντρο του Σύμπαντος και γύρω από αυτήν περιφέρονται κατά σειρά οι Ερμής, Αφροδίτη, Ήλιος, Άρης, Δίας και Κρόνος (Ουρανός και Ποσειδώνας δεν είναι ορατοί διά γυμνού οφθαλμού).
Βέβαια ο Αρίσταρχος ο Σάμιος είχε διατυπώσει το Ηλιοκεντρικό σύστημα, αλλά δεν είχε βρει αρκετούς υποστηρικτές δυστυχώς.
Ο Πτολεμαίος στην προσπάθειά του να εξηγήσει την ανάδρομη κίνηση επινόησε του επικύκλους.
Σύµφωνα µε το σύστηµα αυτό, οι πλανήτες περιφέρονται κυκλικά γύρω από κάποιο διαφορετικό κέντρο ο καθένας και τα κέντρα αυτά περιφέρονται γύρω από τη Γη σε οµόκεντρες κυκλικές τροχιές. Έτσι ο κάθε πλανήτης περιστρέφεται γύρω από τον επίκυκλο σε τόσο χρόνο ώστε ο παρατηρητής από τη Γη να μπορεί να αντιληφθεί την ανάδρομη κίνηση.
|
|
Τι συμβαίνει όμως;
Η Γη περιφέρεται σε μία τροχιά γύρω από τον Ήλιο μικρότερης μέσης ακτίνας σε σχέση με την αντίστοιχη του Άρη. Αυτό σημαίνει ότι η Γη έχει μεγαλύτερη ταχύτητα απ' ότι ο Άρης.
Έτσι καθώς τον πλησιάζει η φαινόμενη κίνηση του Άρη από τον επίγειο παρατηρητή, γίνεται πιο αργή, μέχρι που η Γη και ο Άρης βρεθούν σε αντίθεση (δηλαδή ευθυγραμμιστούν στην ίδια μεριά του Ήλιου) και ο Άρης μείνει ακίνητος.
Στη συνέχεια, όταν η Γη προσπεράσει τον Άρη, τότε θα τον βλέπει ο παρατηρητής να κινείται ανάδρομα.
Όμως κινείται και ο Άρης καθ' όλη αυτήν τη διαδικασία και έτσι μετά από δυόμιση μήνες, ο Άρης θα σταματήσει την ανάδρομη κίνησή του.
Το αντίστοιχο ισχύει με τη Γη και τους εσωτερικούς πλανήτες, Ερμής και Αφροδίτη. Μόνο που σ αυτήν την περίπτωση η Γη κινείται πιο αργά σε σχέση με τους δύο πλανήτες.
Έτσι καθώς τον πλησιάζει η φαινόμενη κίνηση του Άρη από τον επίγειο παρατηρητή, γίνεται πιο αργή, μέχρι που η Γη και ο Άρης βρεθούν σε αντίθεση (δηλαδή ευθυγραμμιστούν στην ίδια μεριά του Ήλιου) και ο Άρης μείνει ακίνητος.
Στη συνέχεια, όταν η Γη προσπεράσει τον Άρη, τότε θα τον βλέπει ο παρατηρητής να κινείται ανάδρομα.
Όμως κινείται και ο Άρης καθ' όλη αυτήν τη διαδικασία και έτσι μετά από δυόμιση μήνες, ο Άρης θα σταματήσει την ανάδρομη κίνησή του.
Το αντίστοιχο ισχύει με τη Γη και τους εσωτερικούς πλανήτες, Ερμής και Αφροδίτη. Μόνο που σ αυτήν την περίπτωση η Γη κινείται πιο αργά σε σχέση με τους δύο πλανήτες.
Κλικ για να παίξει το gif.
|
|
Στη διπλανή εικόνα βλέπουμε την κίνηση που ακολουθήσει ο Άρης. Από τις 22 Μαΐου μέχρι την 1η Ιουλίου ο Άρης θα κινείται ανάδρομα, δηλαδή από τα δυτικά προς τα ανατολικά.
Το ψέμα
Η ανάδρομη κίνηση, όπως έχει γίνει πλέον κατανοητό είναι μία ψευδαίσθηση.
Δεν έχει καμία σχέση με την προσωπικότητα του κάθε ατόμου, ούτε αν θα πάνε καλά οι σχέσεις, ούτε αν θα βγάλουμε λεφτά.
Οπότε αν κάποια σας θα πει «είσαι σκορπιός και ο Άρης είναι ανάδρομος άρα θέλω να χωρίσουμε» τότε μπορείτε να τ̶η̶ν̶ ̶κ̶ά̶ψ̶ε̶τ̶ε̶ ̶ζ̶ω̶ν̶τ̶α̶ν̶ή̶ της στείλετε το παρόν άρθρο.
Η ανάδρομη κίνηση, όπως έχει γίνει πλέον κατανοητό είναι μία ψευδαίσθηση.
Δεν έχει καμία σχέση με την προσωπικότητα του κάθε ατόμου, ούτε αν θα πάνε καλά οι σχέσεις, ούτε αν θα βγάλουμε λεφτά.
Οπότε αν κάποια σας θα πει «είσαι σκορπιός και ο Άρης είναι ανάδρομος άρα θέλω να χωρίσουμε» τότε μπορείτε να τ̶η̶ν̶ ̶κ̶ά̶ψ̶ε̶τ̶ε̶ ̶ζ̶ω̶ν̶τ̶α̶ν̶ή̶ της στείλετε το παρόν άρθρο.
RSS Feed
